دکتر حکیمه دبیران
استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت معلّم تهران
رئیس سابق دانشگاه الزهرا
در اول تیر ماه سال 1327 شمسی که برابر با روز نیمه شعبان بود متولّد شد. تحصیلات ابتدایی را از پنج سالگی در دبستان ملّی «فرخنده» در تهران شروع کرد. در سال 1343 پس از اخذ دیپلم ادبی، در رشته‌ی زبان و ادبیّات فارسی دانشکده‌ی ادبیّات و علوم انسانی دانشگاه تهران پذیرفته شد و دوره‌های لیسانس و فوق لیسانس و دکتری زبان و ادبیّات فارسی را در همان دانشگاه گذراند.
در سال 1376 به عنوان استاد نمونه کشوری برگزیده شد.
مشاغل فرهنگی ایشان از سال 1350 تا کنون بدین ترتیب بوده است:
پژوهشگر فرهنگستان زبان ایران
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت معلّم تهران
رئیس گروه زبان و ادبیّات فارسی در دانشگاه تربیت معلّم
معاونت آموزشی دانشگاه الزّهرا (س)
رئیس دانشگاه الزّهرا (س)
اوّلین استاد اعزامی زبان و ادبیّات فارسی جمهوری اسلامی ایران به دانشگاه پنجاب لاهور پاکستان
رئیس دانشکده‌ی برون مرزی دانشگاه پیام نور
استفاده از فرصت مطالعاتی در دانشگاه هاروارد
دو سال تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه پوترای مالزی – کوالالامپور
بعضی سفرهای علمی فرهنگی کوتاه مدت وی شامل:
سفرهایی به شهرهای مختلف هندوستان مانند حیدر آباد، بمبئی، دهلی، بهوپال، پتنا، بنگال غربی، کلکته و علیگره و نیز کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، نیجریه، سیرالئون، که به منظور شرکت در سمینارها و سخنرانی و ایراد مقاله انجام گرفتهاست.
برخی از آثار ایشان شامل مقاله‌های منتشر شده در مجلات ادبی دانشگاه و مراکز علمی پژوهشی عبارتند از:
پیر حافظ
تتبّع صائب از حافظ
تجلّی عرفان در شعر صائب
فرهنگ اسلامی در آثار اقبال لاهوری
سعه‌ی صدر و وسعت مشرب حافظ
حماسه‌ی سیاوش و مقایسه با اساطیر
تصاویر خیال در شعر پروین
آشنایی با دستنویس‌های فارسی در کتابخانه‌های نیویورک (کتابخانه‌ی مرکزی عمومی و کتابخانه‌ی دانشگاه کلمبیا)
تجلّی نور در شعر پروین
لطایف عرفانی در شعر حزین لاهیجی
عطّار و شبستری
عارفانه‌های بیدل
کا شفی و روضة الشهداء
مکتوبات شرف الدین مَنیَری
تأثیر قرآن و حدیث در آثار سعدی
شعر و نثر عراقی
جلوه‌های اندیشه در شعر خواجو
مآخذ و منابع شاهنامه فردوسی
جمال سید جمال در آیینه شعر اقبال
فطرت و اخلاق در آثار امام خمینی
پروای پروین
جهان بینی رودکی
مضامین عرفانی در آثار امیر حسن سجزی دهلوی
و…
کتابهایی که به تصحیح و ویرایش یا نگارش مقدّمه برای آنها اقدام کرده و به چاپ رسیده است، عبارتند از:
گزیده‌ی اخلاق ناصری
دلها یکی است
ابجد عشق
هزاره در نحو
«فرهنگ شرفنامه منیری»
کتاب اخیر در دو جلد در سال‌های 1385 و 1386 توسّط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به چاپ رسید و در سال 1386 به عنوان کتاب برگزیده «چهارمین جشنواره کتاب فصل» (زمستان 1386) معرفی شد. و همچنین در «سومین دوره جایزه ادبی پروین اعتصامی» که از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در اسفند 1387 برگزار گردید، جایزه اثر برگزیده در تصحیح متون ادبی را به خود اختصاص داد.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.